Inhoud
Inleiding
Hoe meer zorgorganisaties en zorgverleners gaan samenwerken in een keten of netwerk, hoe meer relaties er ontstaan. Deze partijen wisselen informatie uit, delen gegevens, gebruiken gemeenschappelijke diensten en voorzieningen en maken afspraken. De relaties die ontstaan zijn bestuurlijk, organisatorisch, juridisch, procesmatig, semantisch en technisch van aard; over alle lagen van het interoperabiliteitsmodel. Dit leidt tot een complexe situatie met vele zorgaanbieders, verschillende processen, informatiestromen en infrastructuren en koppelpunten. Om deze complexiteit beheersbaar te houden, is een verbindend en ontzorgend afsprakenstelsel nodig: het Twiin Afsprakenstelsel.
De begrippen knooppunt en gemeenschappelijke voorzieningen zijn geïnspireerd op de visie op zorginfrastructuren (Mallie e.a. 2019), maar ook op oplossingen in het buitenland, zoals Carequality (2019) en TEFCA (2019) in de USA of ELGA (2017) in Oostenrijk. Door knooppunten en gemeenschappelijke voorzieningen te implementeren verbinden en hergebruiken we bestaande netwerken.
Knooppunten passen bij Nederland! De Nederlandse zorg is organisatorisch sterk versnipperd. Vanuit de patiënt gezien is er enkel een relatie met een zorgaanbieder. Door de ontwikkeling van de keten- en netwerkzorg, krijgen patiënten met meerdere zorgaanbieders te maken. De samenwerkingsverbanden die ontstaan, hebben behoefte aan beschikbaarheid van informatie over instellingsgrenzen heen. Professionals kunnen hierdoor beter hun werk doen en patiënten beter behandelen. Door de jaren heen zijn vele lokale en regionale (deel)oplossingen ontstaan voor de beschikbaarheid van gegevens. Op nationaal niveau kunnen instellingen echter niet of nauwelijks met elkaar uitwisselen. Twiin verbindt de deeloplossingen met het Twiin Afsprakenstelsel en de knooppunten. Hierdoor komen de idealen van 'continuity of care' en transparantie voor de patiënt dichterbij. |
Wat is een GtK
Een knooppunt in Twiin noemen we een GtK.
Let op!
In eerdere versies van het afsprakenstelsel stond GtK voor Gekwalificeerd Twiin Knooppunt. Vanaf versie 1.1 bèta worden de GtK-dienstverlener en GtK-beheerder niet meer gekwalificeerd maar volstaat een verklaring. De applicatie en het netwerk van het knooppunt wordt gevalideerd. Zie voor meer info de pagina Governance Het begrip GtK staat vanaf versie 1.1 synoniem voor een Twiin knooppunt.
In Twiin bestaat een knooppunt uit een GtK-applicatie en het GtK-netwerk. De GtK-applicatie en GtK-netwerk worden geleverd door een leverancier en beheerd door een GtK-beheerder. De GtK-dienstverlener faciliteert en ondersteunt zorgaanbieders bij de implementatie. De zorgaanbieder kan er voor kiezen de taken van de GtK-dienstverlener en GtK-beheerder zelf in te vullen maar kan deze ook uitbesteden.
De GtK-rollen
De GtK-dienstverlener
Toelichting
Voor een zorgtoepassing is een regievoerder noodzakelijk. Daarmee doelen we op het faciliteren en ondersteunen van de zorgaanbieders bij de implementatie in de keten. Binnen het Twiin Afsprakenstelsel vervult de GtK-dienstverlener deze rol. Binnen een samenwerkingsverband kan één van de aangesloten zorgaanbieders deze rol ook zelf invullen.
Voorbeelden van partijen die de rol van GtK-dienstverlener kunnen vervullen.
- Regionale/categorale samenwerkingsorganisaties
- Zorgaanbieders (voor andere zorgaanbieders en voor de eigen organisatie)
- Landelijke samenwerkingsorganisaties zoals bijvoorbeeld VZVZ
De GtK-beheerder
Voorbeelden van partijen die de rol van GtK-beheerders kunnen vervullen.
- RSO's als beheerders van XDS-infrastructuur
- VZVZ als beheerder van het LSP
- Leveranciers als beheerder van hun samenwerkingsplatform
De GtK-applicatie
Toelichting:
Voorbeelden van mogelijke GtK-applicaties na validatie.
- XDS Gateway voor beelduitwisseling en BgZ (via CDA)
- Nuts Node voor eOverdracht
- FHIR koppelvlak voor BgZ
- Leveranciersplatformen
Het GtK-netwerk
Toelichting, bijvoorbeeld validatie op
Gebruik certificaten
Voldoende bandbreedte
Encryptie op berichten
Een GZN-verbinding kan hier invulling aan geven.
Hierbij een schematische weergave van de verschillende GtK rollen.
een zorgaanbieder kan zelf de rol van GtK-dienstverlener en GtK-beheerder invullen of deze uitbesteden aan één of meerdere derde partijen
Aansluiting tussen twee zorgaanbieders
Onderstaand figuur illustreert hoe de technische aansluiting tussen 2 zorgaanbieders verloopt. Iedere zorgaanbieder maakt gebruik van zijn GtK-applicatie (al dan niet geoutsourced via een GtK-beheerder). De aansluiting met de gemeenschappelijke voorzieningen verloopt via een GtK-applicatie.
Voorwaarden
Zorgaanbieders zijn verwerkingsverantwoordelijke en verantwoordelijk voor het leveren van goede zorg, zoals ook uitgewerkt in het hoofdstuk juridische context en in de governance en vertrouwensmodel. Deze verantwoordelijkheden kunnen zorgaanbieders niet overdragen aan een GtK-beheerder of GtK-dienstverlener. Gelet op die verantwoordelijkheden worden zorgaanbieders door het sluiten van een deelnemersovereenkomst gebonden aan het Twiin Afsprakenstelsel. De taken en verantwoordelijkheden van de Zorgaanbieder, GtK-beheerder en de GtK-dienstverlener zijn beschreven in de aansluitvoorwaarden GtK Voorwaarden als onderdeel van de aansluit- en implementatiewijzer